Uspješno je završena desetodnevna studijska posjeta Bugarskoj, koja je bila sastavni dio projekta „Podrška mladim ženama iz BiH i Crne Gore u preduzetništvu, zapošljavanju i liderstvu u IT-u“.
Devet mladih djevojaka imale su priliku da uz podršku našeg centra učestvuju na radionici „Enchancing competitiveness of the Bulgarian and the EU economy through development of modern and working skills in the ICT/entrepreneurship sector“. Osim edukativnog dijela, buduće preduzetnice su imale priliku da obiđu značajne kulturno-istorijske znamenitosti ali i sam grad Sofiju.
Po dolasku u Sofiju, dobrodošlicu im je poželjela Yana Dalekova, predstavnica organizacije koja je domaćin studijske posjete (Bulgarian Centre of Women in Technology – BCWT). Ona je predstavila program studijske posjete, a nakon toga je Elitsa Kostova, konsultantkinja za razvoj karijere, učesnicama održala radionicu „Misija i poziv preduzetnice“ koja je bila usmjerena na upoznavanje učesnica kroz igrice, razvoj ličnog preduzetničkog profila i lične vizije učesnica kao preduzetnica.
Sljedećeg dana, djevojke su imale organizovan izlet u Plovdiv, najstariji živi grada u Evropi i ovogodišnju evropsku prijestonicu kulture. Osim toga posjetile su BizLabs coworking prostor, jedan od prvoosnovanih coworking prostora u Plovdivu.
Zatim su imale radionicu o micro:bit-u sa kojim se većina djevojaka prvi put susrela. Micro:bit je novi džepni računar koji omogućava kodiranje, uređivanje i korišćenje različitih djelova hardvera preko softvera. On se lako koristi, radi na svim drugim uređajima poput tableta i pametnih telefona i danas ima veliku primjenu. Ovo je bila interaktivna radionica na kojoj su učile o osnovama programiranja i kodiranja, a koju su vodili Tehnokrati – organizacija koja se bavi tehnološkim obrazovanjem djece i mladih. Tog dana imale su popodnevni obilazak Sofije, gdje su bile u prilici da vide glavne znamenitosti grada.
Već sljedećeg dana imale su priliku da svoje znanje o programiranju i kodiranju unaprijede na drugoj micro:bit radionici, dok su poslije podne u prostorijama Move.bg coworking prostora imale radionicu „5 koraka do 0 otpada“, koju je vodila Tatiana Rehmova iz organizacije 0 Waste Bulgaria. Djevojke su tokom radionice imale priliku da naprave šampone za suvo pranje kose od organskih materijala.
Šestog dana studijskog putovanja kroz svijet digitalnog marketinga vodila ih je Create X – agencija koja pruža sveobuhvatnu podršku za digitalnu promociju malih i srednjih preduzeća. Učesnice su nakon toga slušale o osnovnim pravilima fotografisanja, a radionicu su vodili Fani Buchvarova i Nikolay Stefanov, fotografi iz Mo-Tif foto agencije i fondacije. Djevojke su imale priliku da svoju kreativnost i stečeno znanje pokažu kroz zadatak koji im je dat: potrebno je bilo fotografisati scene po izboru na dvije lokacije u Sofiji i da izabrati po jednu fotografiju kojom će se predstaviti voditeljima radionice. Od 40 poslatih fotografija, kao najbolje su izdvojene četiri fotografije, među kojima i fotografija naše učesnice Nataše Mijatović.
Narednog dana, tema radionica je bila održivi izvori energije. Učesnice su podijeljene u tri grupe, kako bi sudjelovale u svakoj od tri predviđene radionice. Na jednoj radionici, one su izvodile eksperiment kroz koji se voda razdvaja na kiseonik i vodonik, nakon čega se sagorijevanje vodonika koristi za pokretanje motora vozila. Na drugoj radionici su programirale osnovne pokrete robota, dok su na trećoj gledale dokumentarni film o održivim izvorima energije. Popodne su posjetile izložbu digitalne umjetnosti „Uticaj proširene realnosti, virtuelne realnosti i mješovite realnosti na stvarnu realnost.“
U prostorijama Campus X, najvećeg biznis inkubatora u jugoistočnoj Evropi, djevojke su sljedećeg dana učestvovale na interaktivnim radionicama Appinventor 1 i 2, koje su sproveli predstavnici Telerik akademije,a kasnije su imale priliku da obiđu prostor Telerik akademije, kao i da prisustvuju prezentaciji kompanije Office RnD, jednog od stanara Campus X inkubatora.
Poslednji aktivan dan može se reći da je bio najzanimljviiji, jer je djevojkama pružena prilika da se predstave kroz simuliranje hakatona. Učesnice su na početku upoznate sa konceptom hakatona. Nakon toga im je Janet Todorova iz Founder Instituta predstavila 12 koraka do uspješnog startapa. Zatim su podijeljene u pet grupa kako bi radile na razvoju biznis ideja na pet zadatih tema: zdravstvo, edukacija, zelene inovacije, socijalne inovacije i zabava. Prvo su radile na razvoju konkretne biznis ideje i biznis modela, da bi kasnije uz tehničku podršku razvile aplikacije i internet stranice za svoje biznise. U tom procesu su imale podršku HyperAspect tima, koji su takođe bili domaćini ovog događaja. Na kraju dana su predstavile pet biznis ideja:
- Zdravstvo: LIVEabetes – besplatna aplikacija za pomoć djeci oboljeloj od dijabetesa
- Socijalne inovacije: ZEBRA – kompanija koja nudi usluge podrške za subjekte koji žele da recikliraju ostatke iz proizvodnje, vođene 0 waste principima
- Edukacija: Upractice – platforma za povezivanje studenata sa kompanijama i univerzitetima radi organizovanja radne prakse
- Zelene inovacije: reZen – kompanija koja se bavi proizvodnjom organskih proizvoda u staklenim posudama koje se mogu koristiti više puta i investira dio profita za promociju ozelenjavanja planete
- Zabava: Taki Taki – uređaj za animaciju putnika na aerodromima, sa informacijama o gradu u kojem je aerodrom, smještaju, restoranima, taxi i javnom prevozu i sl.
Pobjednice hakatona su djevojke koje su imale “reZen“ ideju, u čijem pobjedničkom timu su bile i dvije naše učesnice, Milica Blečić i Marijana Jovović. Pobjednice su od HyperAspect tima dobile simbolične poklone, ali kako je domaćin bio izuzetno zadovoljan kvalitetom predstavljenih biznis ideja, sve učenice su dobile nagradu u smislu mjesečnih mentoring sesija za razvoj biznis ideja za sve timove sa ovog hakatona. Takođe, od žirija su dobile kao dodatnu nagradu po 30 minuta online sesije kako bi dobile povratne informacije na način prezentacije njihovih biznis ideja.
Studijska posjeta je zaključena dodjelom sertifikata o učešću svim učesnicama.
Ova studijska posjeta Bugarskoj je sastavni dio projekta FY4ICT, čiji je cilj edukacija i motivacija mladih djevojaka sa prostora Bosne i Hercegovine i Crne Gore da započnu svoju karijeru u ICT sektoru. Nosilac ovog projekta je INTERA Tehnološki Park, a partneri su: IPC Tehnopolis, Institut savremenih tehnologija Crne Gore, Opština Budva, Inovacioni centar Banja Luka, Bugarski centar za žene u tehnologiji i Vedoma- Zavod za razvoj znanja i preduzetništva Slovenija. Projekat je finansiran sredstvima Evropske unije kroz program Erasmus +.
